Trwają prace nad zmianą przepisów mającą na celu zniesienie obowiązku zatwierdzania Dokumentacji Systemu Utrzymania (DSU) przez Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego w odniesieniu do pojazdów kolejowych podlegających obowiązkowi wpisu do krajowego rejestru pojazdów (NVR).
Obecny stan prawny
Na mocy obecnie obowiązujących przepisów, warunkiem eksploatacji pojazdu kolejowego jest zatwierdzenie przez Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego DSU tego pojazdu.
W przypadku pojazdów kolejowych podlegających obowiązkowi wpisu do krajowego rejestru pojazdów kolejowych (NVR), zmiany w DSU podlegają zatwierdzeniu przez Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego, jeżeli w procesie oceny ryzyka dokonanej przez podmiot odpowiedzialny za utrzymanie pojazdu kolejowego (ECM), przewoźnika kolejowego lub zarządcę infrastruktury daną zmianę uznano za znaczącą dla bezpieczeństwa.
W ostatnim czasie polskie przepisy odnoszące się do treści DSU oraz procedury zatwierdzania jej przez Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego częściowo zakwestionowała Komisja Europejska. Zarzuciła ona, że określone wymagania dotyczące zawartości dokumentacji są już przewidziane w przepisach unijnych, a dopuszczenie pojazdu kolejowego do eksploatacji w określonych przypadkach nie może być uzależnione od zatwierdzenia DSU przez krajowy organ ds. bezpieczeństwa. Wprowadzenie takiego wymogu stanowi w ocenie Komisji nieprawidłową implementację przepisów regulujących interoperacyjność systemu kolei w Unii Europejskiej. W związku z tym Polska zadeklarowała odpowiednią nowelizację przepisów w celu usunięcia podnoszonych naruszeń.
Zarys projektowanych zmian
Opublikowany na stronie Rządowego Centrum Legislacji projekt zmian w Rozporządzeniu w sprawie ogólnych warunków technicznych eksploatacji pojazdów kolejowych (projekt z dnia 16 maja 2017 r.) przewiduje zniesienie obowiązku zatwierdzania DSU przez Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego w odniesieniu do pojazdów kolejowych podlegających obowiązkowi wpisu do krajowego rejestru pojazdów (NVR). Nie będzie również określana w przepisach polskich obowiązkowa zawartość DSU tych pojazdów choć samo DSU będzie oczywiście nadal sporządzane według reguł określonych w prawie unijnym.
Projekt przewiduje utrzymanie obowiązku zatwierdzania DSU dla pojazdów wyłączonych z zakresu stosowania prawa unijnego i nieobjętych obowiązkiem wpisu do krajowego rejestru pojazdów (NVR), takich jak: pojazdy kolejowe eksploatowane na infrastrukturze prywatnej, pojazdy kolei wąskotorowych, pojazdy kolejowe eksploatowane na bocznicach kolejowych, pojazdy kolejowe metra, pojazdy kolejowe eksploatowane na sieciach kolejowych, które są funkcjonalnie wyodrębnione z systemu kolei i przeznaczone tylko do prowadzenia przewozów wojewódzkich lub lokalnych, pojazdy kolejowe przeznaczone wyłącznie do użytku lokalnego lub turystycznego oraz pojazdy historyczne nieporuszające się po sieci kolejowej. Jeżeli jednak pojazd należący do jednej z tych kategorii porusza się również na pozostałej sieci kolejowej, to w projektowanym stanie prawnym jego DSU również byłaby zwolniona z obowiązku uzyskania zatwierdzającej decyzji Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego. Obowiązek sporządzenia DSU i jej zatwierdzanie przez Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego dotyczyć ma więc nadal tylko tych pojazdów, które nie wyjeżdżają poza zakres ww. infrastruktury.
Prace nad projektem są na etapie uzgodnień oraz konsultacji publicznych, w związku z czym brzmienie proponowanych przepisów może jeszcze ulec zmianie. W sytuacji przyjęcia i wejścia w życie projektu w obecnym kształcie złożone wnioski dotyczące DSU pojazdów kolejowych podlegających wpisowi do rejestru NVR zostaną pozostawione bez rozpoznania.
Treść projektu rozporządzenia
Projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 października 2005 r. w sprawie ogólnych warunków technicznych eksploatacji pojazdów kolejowych dostępny jest tu: http://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12298601/katalog/12434090#12434090