9 sierpnia 2024

Za każdy delikt Prezes UTK musi wymierzyć odrębną karę

Za każdy delikt Prezes UTK musi wymierzyć odrębną karę – orzekł Sąd Najwyższy

Prezes Urzędu Transportu Kolejowego (dalej: „Prezes UTK„) decyzją nałożył na przedsiębiorcę działającego na rynku kolejowym karę pieniężną za naruszenie zakazu stosowania bezprawnych praktyk naruszających zbiorowe interesy pasażerów w transporcie kolejowym.

W związku z zaskarżeniem tej decyzji Sąd Najwyższy analizował kwestię obowiązków Prezesa UTK związanych z wymiarem kary za kilka deliktów w jednym postępowaniu.

Prezes UTK stanął w sprawie na stanowisku, iż przedsiębiorca popełnił dwa odrębne delikty: 

a/ w zaskarżonej decyzji Prezes UTK w sposób odrębny badał możliwość uznania określonego działania za praktykę naruszającą zbiorowe interesy pasażerów w stosunku do każdej z dwóch zarzucanych nieprawidłowości, dochodząc odrębnie w stosunku do każdej z nich do wniosku, że stanowią one naruszenie zbiorowych interesów pasażerów; 

b/ w decyzji o nałożeniu kary Prezes UTK w sposób wskazał, że kara jest nakładana za dwa odrębne delikty; 

c/ w uzasadnieniu decyzji w sposób odrębny zostały ocenione przesłanki bezprawności i naruszenia zbiorowych interesów pasażerów do dwóch zarzucanych nieprawidłowości.

Prezes UTK naliczył jednak za dwa odrębne delikty jedną karę. Prezes UTK nie przedstawił bowiem odrębnie wymiaru kary w stosunku do każdego z naruszeń. W uzasadnieniu decyzji wskazano, iż Prezes UTK „nałożył karę pieniężną”, „ustalił karę”, „określił podstawę wymiaru kary” oraz „wyliczył karę”, dotyczyło to więc jednej „zbiorczej” kary, a nie odrębnych kar za każde naruszenie.

Sąd Najwyższy analizując sprawę stanął jednak na stanowisku, iż za każdy delikt powinna być wymierzona odrębna kara: „Przepis art. 66 ust. 1 pkt 5 lit. b i ust. 2 TrKolejU stanowi o karze pieniężnej za konkretny delikt, a także wymaga konkretyzacji dyrektyw wymiaru do każdej kary pieniężnej. Obowiązkiem organu, w sytuacjach określonych w art. 66 ust. 1 TrKolejU, jest wymierzenie konkretnej kary za konkretny delikt administracyjny, a także ustalenie jej wysokości według ustalonych dyrektyw. Jeżeli powyższe przepisy nakładają tego rodzaju obowiązki na Prezesa UTK w stosunku do jednej kary wymierzonej w jednej decyzji za jeden czyn, to brak jest argumentów wynikających zarówno z zasad wykładni, jak i logicznych wnioskowań, aby obowiązek ten ulegał uchyleniu lub modyfikacji w sytuacji, w której w jednym postępowaniu administracyjnym i jednej decyzji administracyjnej organ wymierza kary za kilka deliktów administracyjnych. Brak jest podstawy prawnej do tego, aby Prezes UTK mógł postępować w takiej sytuacji odmiennie. Każde z zarzuconych deliktów administracyjnych mogłoby stanowić przedmiot odrębnego i samodzielnego postępowania administracyjnego, w którym organ musiałby dokonać indywidualnego nałożenia kary i jej wymiaru, a objęcie jednym postępowaniem kilku zdarzeń (deliktów) nie może stanowić pretekstu do zwolnienia się z tych obowiązków przez organ oraz do ograniczenia uprawnień podmiotu administrowanego.”.