Sąd Rejonowy w Dębicy uznał, że komisarz odbiorczy taboru popełnił przestępstwo z art. 179 Kodeksu karnego przez wydanie świadectwa sprawności technicznej pojazdu z pominięciem wymaganych procedur. Za to przestępstwo można trafić do więzienia nawet na dwa lata. Wyrok ma duże znaczenie dla wszystkich osób odpowiedzialnych za dopuszczanie pojazdów kolejowych do ruchu – dla komisarzy odbiorczych, ale również dla innych osób uprawnionych w danej spółce do podpisywania świadectw sprawności technicznej.
Dopuszczenie pojazdu do ruchu
Zgodnie z Ustawą o transporcie kolejowym, warunkiem dopuszczenia pojazdu kolejowego do eksploatacji jest wystawienie dla pojazdu ważnego świadectwa sprawności technicznej. Świadectwo to wydaje uprawniony pracownik przewoźnika kolejowego, użytkownika bocznicy (dla pojazdów wykonujących przewozy w obrębie bocznicy) albo zarządcy (dla pojazdów wykonujących przewozy technologiczne oraz dla wieloczynnościowych i ciężkich maszyn do robót budowlanych).
Jednocześnie, zgodnie z art. 179 Kodeksu karnego: „Kto wbrew szczególnemu obowiązkowi dopuszcza do ruchu pojazd mechaniczny albo inny pojazd w stanie bezpośrednio zagrażającym bezpieczeństwu w ruchu lądowym – podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.”
Sąd Rejonowy w Dębicy stwierdził, że przepis ten ma zastosowanie w sytuacji wystawienia świadectw sprawności technicznej, które uprawniają do eksploatacji pojazdu kolejowego, przez pracownika upoważnionego do wystawienia takich świadectw, jeśli nastąpiło to z pominięciem wymaganych procedur.
Stanowisko Sądu
W sytuacji omówionej w wyroku do lokomotyw, dla których oskarżony wystawił świadectwa sprawności technicznej, wmontowano złom stalowy użytkowy wymontowany z uszkodzonych lokomotyw, który następnie był poddawany regeneracji i montowany do lokomotyw jako pełnowartościowy technicznie materiał.
Dla lokomotyw nie wykonano niektórych wymaganych przepisami prób i badań pojazdu kolejowego oraz nie ustalono, czy występują przypadki przekroczenia wartości dopuszczalnych pomiarów. Lokomotywy nie miały wykonanej naprawy głównej P5, co w omawianym przypadku było konieczne.
Wystawione świadectwa Sąd uznał za dokumenty istotne dla dopuszczenia pojazdu do ruchu i w konsekwencji uznał, że komisarz odbiorczy wystawiając w takiej sytuacji świadectwa sprawności technicznej popełnił przestępstwo z art. 179 Kodeksu karnego.
Konsekwencje wyroku
Warto zwrócić uwagę, że z omawianego wyroku wynika, że skazać za przestępstwo z art. 179 Kodeksu karnego można nawet wtedy, jeśli nie doszło do wypadku, katastrofy lub jej bezpośredniego zagrożenia. Karalne jest samo dopuszczenie do ruchu pojazdu w stanie bezpośrednio zagrażającym bezpieczeństwu.
Dla uznania, że nastąpiło zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu, zdaniem Sądu Rejonowego w Dębicy wystarczyło, że nie wykonano wszelkich wymaganych przepisami prób i badań pojazdu kolejowego oraz nie ustalono ewentualnych przypadków przekroczenia wartości dopuszczalnych pomiarów.
Kogo dotyczy ryzyko
Przestępstwo przewidziane w art. 179 Kodeksu karnego może popełnić osoba, na której ciąży szczególny obowiązek niedopuszczenia do ruchu określonego pojazdu, niezależnie od tego, czy obowiązek ten wynika z ustawy, czy z wewnętrznej instrukcji przewoźnika, a nawet z umowy.
W sytuacji opisanej w wyroku przestępstwo popełnił komisarz odbiorczy taboru kolejowego posiadający upoważnienie dyrektora naczelnego do odbioru technicznego pojazdów kolejowych po wykonanych naprawach okresowych.
Omawiane ryzyko popełnienia przestępstwa z art. 179 Kodeksu karnego może jednak dotyczyć wszystkich osób, które zgodnie z regulacjami obowiązującymi u danego przewoźnika, użytkownika bocznicy albo zarządcy podpisują świadectwa sprawności technicznej pojazdów kolejowych – mogą to być również np. komisarze zewnętrzni (działający na zlecenie), mistrzowie albo naczelnicy w sekcjach utrzymania taboru albo inni upoważnieni pracownicy.
Wszystkie te osoby powinny zachować szczególną staranność w toku czynności służbowych przy zachowaniu procedur wymaganych prawem, regulacjami wewnętrznymi oraz DSU.
Treść omówionego wyroku
Wyrok Sądu Rejonowego w Dębicy II K 643/15 dostępny jest tu: http://orzeczenia.debica.sr.gov.pl/content/$N/154010050001006_II_K_000643_2015_Uz_2015-12-30_003
Będziemy informować o innych podobnych orzeczeniach.